İlk Avrupa ve Dünya Şampiyonası

İlk Avrupa şampiyonası 1935 yılında İsviçre Cenevre' de düzenlenmiş ve Letonya birinci olmuştur. Yine 1936 yılında Berlin' de yapılan Olimpiyatlara resmi oyun olarak dahil edilmiştir. İlk dünya Şampiyonası ise 1950 yılında Arjantin Buenos Aires' te yapılmış ve Arjantin birinci olmuştur.

Basketbolun Türkiye' de Kısa Tarihçesi

<h1>Basketbolun Türkiye' de Kısa Tarihçesi:</h1>

• Basketbol Türkiye'de ilk defa 1904 yılında Amerikan Robert Koleji öğrencileri tarafından oynanmıştır.
• Basketbolun Türkiye'de bilinçli ve kapsamlı yayılmasını 1911 yılında Galatasaray Lisesi Beden Eğitimi Öğretmeni olan Ahmet Robenson sağlamıştır.
• Yine 1913 yılında ilk basketbol şubesi Fenerbahçe'de açılmıştır. İlk zamanlarda savaş yılları olması ve oynayacak rakip bulunamaması nedeni ile basketbolda bir gelişme olamamıştır.
• Bilinen ilk resmi müsabaka 1921 yılında Yüksek Öğretmen Okulu öğrencileri ile İstanbul'da yaşayan Amerikalılar arasında olmuştur.
• 1923 yılında ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı kurulması ve yine 1927 yılında Halkevlerinin kurulması bu spor dalının bütün yurda yayılmasında etkili olmuştur.
• Basketbol Milli Takımı 1934 yılında kurulmuş ilk resmi maçını 1936 yılında Yunanistan'la yapmıştır. 49 - 12 gibi bir skorla galip gelen basketbol takımı şu oyunculardan kuruluydu: Naili Moran (Kaptan) - Jak Habib - Feridun Koray - Dionis Sakalak - Hazdayi Penso Hayri Arsebük - Sadri Usuoğlu ve Nihat Ertuğ.
• Basketbol 1936 - 1959'a kadar Spor Oyunları Federasyonu adı altında voleybol ve hentbol ile birlikte yürütülmüştür. 1 Mart 1959 yılında Türkiye Basketbol Federasyonu resmen kurulmuştur. 1966 yılına kadar yapılan Türkiye Basketbol Şampiyonalarının yerini Deplasmanlı Türkiye Basketbol Ligi almıştır.

Basketbol Terimleri:

Asist : Takım arkadaşına basket yapması için verilen pas

Backcourt
(savunma sahası) : Bir takımın savunma yaptığı yarı saha

Basket : Topun içinden geçerek sayı kazanılması

Blok : Savunma oyuncusu tarafından hücum oyuncusunun sayı yapmasını veya geçmesini engelleme hareketi

Cut : Sayı yapmak amacıyla yapılan çabuk hareket

Dribbling
(Top sürme) : Topu sektirerek istenilen yöne doğru sürme

Drive : Hücum oyuncusunun sayı yapmak amacıyla
yaptığı hareket

End Line
(dip çizgi) : Sahanın enlemesine pota altından geçen çizgi

Fast Break : Bir takımın rakip takımı savunmasız yakalayarak hızla sayı yapmak amacıyla hücum etmesi

Faul Atışı
(serbest atış) : Faul sonucu serbest atış alanından kullanılan müdahalesiz atışlar

Front Court
(hücum sahası) : Bir takımın hücum yaptığı yarı saha

Hata : Faul sayılmayan kural ihlalleri

Hatalı Yürüme
(steps) : Bir oyuncunun topu kontrol altına aldıktan sonra sektirmeden birden fazla adım atarak yürümesi veya sektirdikten sonra topu tutup tekrar top sürmesi

Hava Atışı
(jump ball) : Hakemin oyunu başlatmak amacıyla topu iki rakip oyuncunun arasından yukarı doğru atması ve bu oyuncuların topu tek elleriyle çelerek takım arkadaşlarına kazandırma hareketi

High Post
(yüksek post) : Serbest atış alanının hemen dışından başlayan hücum bölgesi

Hücum Faulü : Bir oyuncunun top kendi takımında iken rakip oyuncuya faul yapması

Jump Shot : Oyuncunun sıçrayarak havada tek elle basket yapma amacıyla şut atması

Man to Man Defense
(adam adama savunma) : Belirlenen her bir oyuncunun birebir takibiyle yapılan savunma çeşidi

Midcourt Line
(orta saha çizgisi) : Sahayı ortadan ikiye ayıran çizgi diğer adı da 8 saniye çizgisidir

Perdeleme
(Screen) : Hücum eden takımın oyuncularından birinin takım arkadaşının kolay şut atması veya rakibi geçebilmesi için takım arkadaşı ile savunma oyuncusunu arasına girmesi

Pivot : Belirlenen bir ayağın sabitlenmesi ve sabitlenen ayak etrafında dönme işi

Pres : Savunma yapan takım oyuncularının hücum yapan takım oyunculardan topu kapmak ve hata yapmalarını sağlamak için üzerlerinde baskı kurmaları

Ribaunt : Potadan ya da çemberden dönen ve seken topa sahip olmak için yapılan iş

Teknik Faul : Oyuncuların kural ihlal etmeleri sonucu verilen ceza

Turnike
(lay - up) : Koşarak potaya en yakın mesafeden çarptırarak veya direk çembere tek elle atılarak yapılan şut.

Basketbol Saha Ölçüleri

Basketbol çoğunlukla kapalı salonda oynanır. Dikdörtgen biçimindeki basketbol alanının tabanı sert tahtadan yapılır. Alanın boyutları değişiklik göstermekle birlikte ideal boyutlar 26 m x 14 m’dir. Oyun alanı bir orta çizgiyle ikiye ayrılır. Bu çizginin tam ortasında orta yuvarlak denen bir daire çizilidir. Basketbol alanının karşılıklı olarak kısa kenar çizgilerinde birer pota bulunur. Pota kenar çizgisinden 12 metre içeridedir ve 18 m x 12 m boyutlarında bir sac levhadır. Pota üzerinde yerden 305 metre yükseklikte bir sepet vardır. Sepet 45 cm çapında demir bir çember ile buna asılı alt kısmı açık beyaz bir fileden oluşur. Basketbol elle oynanır ve atılan top yukarıdan çembere girip fileden geçerek aşağıya düşünce sayı olur. Basketbol topunun çevresi yaklaşık 75-78 cm ağırlığı 600-650 gram kadardır.

Basketbol Potası Kuralları

Daha çok 4-12 yaş çocukları için uygun olduğunu düşündüğüm bu basket potası çalışması evin uygun bir bölümünde ya da bahçede (gerekirse sabitlenerek) kullanılabilir. Yetişkinlerin de kullanmaması için bir engel yok tabiki! Voleybol topları, plastik toplar ya da hentbol topları için daha uygun olacaktır ancak 600 gr üstünde olan standart basket topları için daha güçlendirilmiş bir tasarım düşünülebilir.
Gerekli malzemeler:
Bitki sabitleyici olarak satılan plastik kaplı içi boş metal boru(170 cm cıvarı),potanın sabitlenmesi için (35 cm genişlik 120 boy) standart bir sunta raf,çeşitli kalınlıkta sabitleyici ipler, ağ için 125 cm lik 8 parça kalınca ip ya da bez şerit,2 adet 30cm boyunda alüminyum boru,testere,makas,tornavidalar şerit metre ağaç tutkalı,vida ve çivi,pense çeşitli boyda sağlam çıta.

Not:İlke olarak eldeki malzemelerin kullanılması ortaya çıkan ürünü belirliyor.Bu yüzden elinizde varsa hazır metal bir çember kullanabilir ya da zemin olarak farklı malzeme kullanabilirsiniz.

Yapılışı:
Önce metal çubuğu 35 cm çapta bir daire haline getirip iple sabitliyoruz.

Suntanın kenarlarına pota için yükselti oluşturacak 4-5 cm yükseklikte takozları sabitleyip takozların üstüne çıtayı çakıyoruz.

Çemberin fazla kısımlarını kesip eşit ve düz olarak kalın iplerle sıkıca sarıp sabitliyoruz.

Çemberi alttan destekleyecek alüminyum metal boruları çekiçle ezerek sabitleme için uygunlaştırıyoruz.

Suntaya gelen alt kısımları 3 er çiviyle , çemberi destekleyen kısmı da iple sıkıca sarıp sabitliyoruz.

125 er cm lik 8 adet ip ya da şeriti çembere eşit 8 noktada düğümlüyoruz.

Ağı oluşturmak için ikili gurup ipleri baklava dilimi oluşturacak şekilde bir yandakiyle düğümleyerek en alta kadar sürdürüyoruz.
Bittiği zaman alta doğru daralan bir görünümde olacaktır.
Son olarak varsa gerekli güçlendirmeleri ve diğer detayları ekleyip tamamlıyoruz.

Son hali böyle görünüyor,evin içinde farklı noktalara ve yüksekliklere taşınabilir şekilde tasarlandı,ancak istenirse bir noktaya da sabitlenebilir.

Basketbol Pota

Beşer kişilik takımlar halinde elle ve topla oynanan yüksekliği 305 m olan pota adı verilen çemberden geçirerekkazanmaya çalışılan takım oyunudur. Tüm dünyada popüler olan bir spor türüdür. İlk olarak 1891 yılında James Naismith tarafından oynatılmıştır.James Naismith'in basketbolu Mayas kabilesinin tlahiotenie oyunundan esinlendiği düşünülmektedir.

Basketbol çoğunlukla kapalı salonda oynanır. Dikdörtgen biçimindeki basketbol potası alanının tabanı sert tahtadan yapılır.
Alanın boyutları değişiklik göstermekle birlikte ideal boyutlar 28 m x 15 m'dir. Oyun alanı bir orta çizgiyle ikiye ayrılır. Bu çizginin tam ortasında orta yuvarlak denen bir daire çizilidir. Basketbol potası alanının karşılıklı olarak kısa kenar çizgilerinde birer pota bulunur. Pota kenar çizgisinden 12 metre içeridedir ve 18 m x 12 m boyutlarındadır ve çoğunlukla panyalarda cam beyazı plastik kullanılır. Pota üzerinde yerden 305 metre yükseklikte bir sepet bulunur. Sepet 45 cm çapında demir bir çember ile buna asılı alt kısmı açık beyaz bir fileden oluşur. Basketbol elle oynanır ve atılan top yukarıdan çembere girip fileden geçerek aşağıya düşünce sayı olur. Basketbol topunun çevresi yaklaşık 75-78 cm ağırlığı 600-650 gramdır.

Basketbol Oyun Kuralları

• Basketbol müsabakaları iki hakem tarafından yönetilir. Misafir takım sahayı seçme hakkına sahiptir. Her devreden sonra saha değişimi yapılır.
• Oyun orta saha çizgisinde her takımdan birer oyuncu arasında yapılan hava atışı ile başlar. Hava atışına çıkan oyuncular topu tek elleri ile takım arkadaşlarına kazandırma hedefini taşır.
• Oyun 10'ar dakikalık dört periyottan oluşur. Beraberlik durumunda uzatma periyodu oynanır. Her takım ilk üç periyotta ve uzatma periyodunda 2'şer dakikalık bir dördüncü periyotta iki mola hakkına sahiptir. İkinci ile üçüncü periyot arasında 15 dakikalık devre arası verilir.
• Hücum eden takım kendi sahasını 8 saniye içinde terk etmek 24 saniye içinde de hücumunu tamamlamak zorundadır aksi halde top kullanma hakkı rakip takıma geçer.
• Oyuncu topla birlikte top sürme (dribbling) pas atma (passing) şut atma (shooting) aktivitelerini yapma şansına sahiptir. Bir oyuncu top sürerken topu eline alarak durdurursa tekrar top sürme şansına sahip değildir; topu istediği yöne ve kişiye pas ya da şut atmak zorundadır.
• Her takım 5 kişiden oluşur ve takımların sınırsız oyuncu değişikliği hakkı vardır. Eğer faul hakkını doldurmamışsa her çıkan oyuncu tekrar oyuna dahil olabilir. Bir takımdaki beş oyuncudan biri ortada (post) ikisi savunma (guard) ve ikiside hücum (forward) oyuncusudur.
• Oyunu bir baş hakem ve yardımcı hakem olarak iki hakem yönetir.
• Her oyuncu beş faulle oyun dışında kalır tekrar o maç için oyuna dahil olamaz. Her oyuncunun bireysel olarak yaptığı faul sayısının toplamı takım faullerini de belirler. Toplamda dört takım faulüne ulaşan takımın daha sonra yaptığı her faul karşı takıma serbest atış kullanma hakkı kazandırır.
• Hakem tarafından durdurulmadıkça top potadan veya çemberden dönerse oyun devam eder. Ayrıca oyuncu sahayı belirleyen çizgilerin dışına temas etmedikçe top oyun çizgilerinin dışına değmeden havadan saha çizgisinin dışına çıksa dahi oyuncu topu içeri çevirebilirse de oyun devam eder.
• Her sayı atışından sonra veya hakemin düdüğü çalmasının ardından oyun ve oyun zamanı durur. Sayı yiyen takımın pota gerisindeki çizgi arkasından topu oyuna sokması ile hem zaman hem de oyun tekrar başlar. Oyun içindeki diğer durumlara göre hakemin gösterdiği yerlerden top oyuna sokulur.
• Üç sayı çizgisi içinden yapılan her başarılı atış iki sayı üç sayı çizgisi gerisinden yapılan her başarılı atış üç sayı olarak değerlendirilir. Faullerden veya kural ihlallerinden dolayı kazanılan başarılı serbest atışlar bir sayı olarak değerlendirilir.
• Oyuncular iki durumda cezalandırılır: 1- Bireysel kural ihlalleri 2- Faul yapılan durumlar. Kural ihlali veya hatası (hatalı yürüme topun çizgi dışına çıkması hücum oyuncusunun üç saniyeden fazla post içinde durması v.b) top kullanma hakkını karşı takıma verir. Yapılan bireysel fauller ( itme çekme vurma tutma v.b) ise oyuncunun faul cezası almasını sağladığı gibi faulün yapıldığı yer göz önünde bulundurularak rakip topu yandan oyuna sokar ya da serbest atış yapma hakkı kazanır.
• Serbest atış hakkı adedi faulun yapıldığı zaman yer ve çeşidine göre değişir. Şut atışı sırasında faul yapılmış ve atış sayı olmamışsa atışı yapan takıma iki serbest atış hakkı verilir. Eğer atış sayı olmuşsa bir serbest atış hakkı verilir. Bir takım bir devredeki "takım faul" sınırını geçmiş ve atış sahası dışında faul yapmışsa o zaman bire-bir denen serbest atış hakkını kullanır. Bu atışta kural ilk atış sayı olursa ikinci atış yapma hakkı kazanmaktır. Bire-bir'de ilk atışı kaçıran ikinci atışı yapamaz top potadan oyun alanına dönerse oyun devam eder. Teknik faullerde (oyunu geciktirme sportmenlik dışı davranışlar hakeme itiraz izinsiz oyuna girme v.b) iki serbest atış hakkı verilir.